Μετατραυματικό στρες, Διαταραχή μετατραυματικού στρες, PTSD

Μετατραυματικό στρες

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) είναι μια κατάσταση που προκαλείται από την εμπειρία ή την παρακολούθηση τραυματικών γεγονότων, όπως μια σεξουαλική επίθεση, τροχαίο, φυσικές καταστροφές, κα. Τα συμπτώματα του PTSD περιλαμβάνουν ενοχλητικές αναμνήσεις, αναδρομές στο παρελθόν, εφιάλτες και έντονο άγχος, που συχνά οδηγούν σε συναισθηματικό μούδιασμα και αποφυγή καταστάσεων που υπενθυμίζουν το τραύμα.

Ο κόσμος στην Ελλάδα είναι πιο εξοικειωμένος με την ειδικότητα του παθολόγου.

– Dr Αγγελάκη Χριστίνα

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα συνήθως εκδηλώνονται εντός τριών μηνών από το τραυματικό συμβάν, αλλά μερικές φορές μπορεί να εμφανιστούν μήνες αργότερα. Για να διαγνωστεί με PTSD, ένα άτομο πρέπει να εμφανίσει συμπτώματα που διαρκούν για περισσότερο από ένα μήνα, δημιουργούν έντονη δυσφορία και επηρεάζουν σημαντικά την λειτουργικότητά του στην καθημερινότητα.

Αυτά τα συμπτώματα συνήθως εμπίπτουν σε τέσσερις κύριες κατηγορίες:

  1. Επανεμφάνιση συμπτωμάτων
    Αναδρομές: αναβιωση του τραυματικού γεγονότος.
    Aναμνήσεις: έντονες, ανεπιθύμητες, οδυνηρές αναμνήσεις που επαναλαμβάνονται συχνά.
    Εφιάλτες: ενοχλητικά όνειρα που σχετίζονται με το τραύμα.
    Συναισθηματική δυσφορία: σοβαρές αντιδράσεις σε οτιδήποτε θυμίζει το τραυματικό γεγονός, που μπορεί να περιλαμβάνουν σωματικά συμπτώματα όπως εφίδρωση ή ταχυπαλμία.
  2. Συμπτώματα αποφυγής
    Αποφυγή υπενθυμίσεων: αποφυγή χώρων, ανθρώπων ή δραστηριότητων που φέρνουν αναμνήσεις του τραύματος.
    Συναισθηματικό μούδιασμα: δυσκολία στην έκφραση συναισθημάτων ή στην ανάκληση σημαντικών πτυχών του γεγονότος
  3. Αρνητικές αλλαγές στη σκέψη και τη διάθεση
    Αρνητικές πεποιθήσεις: επίμονες αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό ή τους άλλους ανθρώπους.
    Συναισθηματική δυσφορία: αισθήματα ενοχής, ντροπής ή θυμού.
    Κοινωνική απόσυρση: απομάκρυνση από τους φίλους, την οικογένεια, απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που απολάμβανε κάποιος στο παρελθόν
  4. Συμπτώματα υπερδιέγερσης (αλλαγές στις σωματικές και συναισθηματικές αντιδράσεις)
    Υπερεγρήγορση: ξαφνιάζεται εύκολα ή νιώθει ένταση
    Διαταραχές ύπνου: αϋπνία, προβλήματα επέλευσης ή διατήρησης του ύπνου
    Ευερεθιστότητα: αυξημένος θυμός ή επιθετική συμπεριφορά

Θεραπεία

Ψυχοθεραπεία

1. Θεραπεία γνωσιακής επεξεργασίας: η θεραπεία (CPT) εστιάζει στην κατανόηση και αλλαγή των σκέψεων και συναισθημάτων που σχετίζονται με το τραύμα.

2. Θεραπεία παρατεταμένης έκθεσης (PE): ένας τύπος συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας στην οποία το άτομο ξαναζεί στη φαντασία την τραυματική εμπειρία ή εκτίθεται προοδευτικά σε καταστάσεις που του προκαλούν άγχος Η θεραπεία έκθεσης βοηθά τα άτομα να αντιμετωπίσουν μνήμες και καταστάσεις που σχετίζονται με ένα ψυχικό τραύμα, μειώνοντας σταδιακά τις συμπεριφορές αποφυγής.

3. EMDR: Το EMDR (απευαισθητοποίηση και επανεπεξεργασία μέσω οφθαλμικών κινήσεων) περιλαμβάνει την εστίαση σε τραυματικές αναμνήσεις ενώ ακολουθεί διεστιακή διέγερση, μέσω οφθαλμικών κινήσεων, απτικών ή ακουστικών ερεθισμάτων. Η έρευνα υποστηρίζει την αποτελεσματικότητά του στη μείωση των συμπτωμάτων PTSD.

Αντικαταθλιπτικά φάρμακα

SSRI (Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης): αντικαταθλιπτικά φάρμακα όπως η σερτραλίνη και η παροξετίνη είναι εγκεκριμένα για το PTSD και έχουν δείξει σημαντικά οφέλη στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

SNRI (αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης): Φάρμακα όπως η βενλαφαξίνη είναι επίσης αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις.