Όλοι αισθανόμαστε λίγο άγχος περιστασιακά. Μπορεί για παράδειγμα να έχετε μία εξέταση ή μια παρουσίαση μπροστά σας, ή ένα σημαντικό γεγονός ζωής. Σε τέτοιες περιστάσεις το άγχος είναι αναμενόμενο και φυσιολογικό και μπορεί να σας βοηθήσει να ανταποκριθείτε στις ανάγκες της κατάσταση. Ωστόσο, το άγχος γίνεται ένα πρόβλημα όταν υπάρχει συνεχώς ή όταν παρουσιάζεται χωρίς λόγο στη ζωή σας.
Αναζητήστε βοήθεια το συντομότερο δυνατό. Υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για την αντιμετώπιση του άγχους, δεν χρειάζεται να υποφέρετε άσκοπα.
– Dr Αγγελάκη Χριστίνα
Το άγχος πολύ συχνά συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία και αίσθημα περίσφιξης γύρω από το στήθος. Υπάρχουν επίσης και ψυχολογικά συμπτώματα, όπως η αίσθηση απώλειας ελέγχου ή η κατακλυσμιαία επιθυμία να ξεφύγουμε από την κατάσταση. Η πιο συχνή συμπεριφορά είναι η αποφευκτικότητα (αποφυγή καταστάσεων που θεωρούμε ότι συνδέονται/προκαλούν την έκλυση κρίσεων και συμπτωμάτων άγχους).
Τύποι αγχώδους διαταραχής
Το άγχος και οι αγχώδεις διαταραχές μπορεί να πάρουν πολλές μορφές, που συμβαίνει ότι οι εκδηλώσεις και τα συμπτώματα του άγχους σας μπορεί να διαφέρουν από αυτά κάποιου άλλου. Οι πιο συχνές μορφές περιλαμβάνουν:
Η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή: πρόκειται για συνεχή και επίμονο άγχος ή φόβο. Οι άνθρωποι με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή ανησυχούν συνεχώς για τα πάντα, μικρά και μεγάλα (πχ για θέματα υγείας, για οικονομικά, ότι κάτι κακό θα συμβεί, κα).
Κρίσεις πανικού: τα συμπτώματα περιλαμβάνουν εφίδρωση, δύσπνοια, ταχυκαρδία, τρέμουλο, αίσθημα πνιγμού, τρόμο. Αυτές οι κρίσεις έρχονται ξαφνικά χωρίς προειδοποίηση. Οι άνθρωποι που βιώνουν κρίσεις πανικού είναι τυπικά φοβισμένοι για το πότε θα έρθει η επόμενη κρίση και περιορίζουν τις δραστηριότητές τους.
Φοβίες: οι ειδικές φοβίες αφορούν συγκεκριμένα πράγματα (αράχνες, αίμα, βελόνες) ή καταστάσεις (πχ αεροπλάνο, ασανσέρ, ύψος)
Κοινωνική φοβία: οι άνθρωποι με αυτή τη διαταραχή φοβούνται την έκθεση και συναναστροφή με άλλους ανθρώπους, φοβούνται ότι μπορεί να εκτεθούν ή να ρεζιλευτούν, ή ότι θα υποστούν κριτική. Απορρίψουν ή θα προσβάλουν άλλους.
Πότε θα πρέπει να ζητήσετε βοήθεια;
Εάν τα παρακάτω συμπτώματα είναι συχνά ή διαρκούν πολύ καιρό (αρκετές εβδομάδες) θα πρέπει να ζητήσετε βοήθεια ενός γιατρού:
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Ανησυχία, νευρικότητα
- Ευερεθιστότητα
- Διαταραχές του ύπνου
- Μυϊκές συσπάσεις
Είναι σημαντικό να αναζητήσετε βοήθεια για το άγχος και τα παραπάνω συμπτώματα, καθώς μπορούν να προκαλέσουν σημαντική δυσφορία και να επηρεάσουν πολλές πτυχές της ζωής σας, όπως τις σχέσεις, εργασία, καθημερινότητα γενικότερα.
Εξετάσεις και διάγνωση
Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν πλήρη σωματικό έλεγχο για τον αποκλεισμό υποκείμενων νοσημάτων που μπορεί να συνδέονται με τα συμπτώματα ή να πυροδοτούν το άγχος (όπως για παράδειγμα διαταραχές του θυροειδούς, καρδιολογικά προβλήματα).
Θεραπεία
Η φαρμακευτική αγωγή για το άγχος περιλαμβάνει αντικαταθλιπτικά χάπια (SSRI συνήθως) ή/και ηρεμιστικά φάρμακα (όπως το Xanax, Lexotanil, Tavor, Bespar). Η ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να είναι πολύτιμη στη θεραπεία του άγχους. Υπάρχουν πολλές μορφές ψυχοθεραπείας, όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, η θεραπεία έκθεσης (όπου σταδιακά ο ασθενής μαθαίνει να αντιμετωπίζει τους φόβους του).
Επίσης, η μείωση της καφεϊνης, αλκοόλ, σωματική άσκηση, τεχνικές διαχείρισης άγχους, διακοπή καπνίσματος, τεχνικές χαλάρωσης και διαλογισμό, τεχνικές αυτοβοήθειας μπορεί να βοηθήσουν.